W tegorocznej edycji Plebiscytu „Zwierzę Roku”, organizowanego przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, zwycięzcą został bocian biały – gatunek objęty ścisłą ochroną w Polsce, od pokoleń uznawany za symbol rodzimego krajobrazu, szczególnie bliski mieszkańcom Pomorza Zachodniego. To właśnie tu, w regionie pełnym łąk, pól, rozlewisk i rzecznych dolin, bocian znajduje idealne warunki do życia i zakładania gniazd. Gniazda te często pojawiają się w pobliżu domów, na dachach, słupach i specjalnych platformach, stając się częścią lokalnego pejzażu – obecnością niemal oczywistą, choć coraz bardziej wymagającą ochrony.
Wybór bociana białego na Zwierzę Roku to nie tylko wyróżnienie, ale również zobowiązanie. To przypomnienie, że nawet najbliższe nam gatunki – te, z którymi dzielimy przestrzeń na co dzień – potrzebują naszej troski i uważności. Bocian, choć powszechnie znany, wciąż mierzy się z wyzwaniami związanymi z utratą siedlisk, zmianami klimatycznymi i działalnością człowieka. Pomorze Zachodnie to jeden z najważniejszych bastionów tego gatunku w kraju, ale nawet tu jego przetrwanie zależy od świadomości i zaangażowania lokalnych społeczności.
Plebiscyt, w ramach którego bocian zdobył tytuł Zwierzęcia Roku, to forma edukacji i zaproszenie do współodpowiedzialności. Ministerstwo Klimatu i Środowiska, organizując ten projekt, zachęca społeczeństwo do aktywnego udziału w ochronie przyrody – nie tylko poprzez głosowanie, ale i poprzez refleksję nad rolą zwierząt w naszym otoczeniu. Bocian biały jest idealnym ambasadorem tej idei – obecny w polskiej kulturze, literaturze, symbolice rodzinnej i ludowej, nierozerwalnie związany z rytmem wiejskiego życia i sezonowych prac rolnych. Jego przylot wiosną wciąż budzi emocje, a widok klangoru bocianiego na tle zachodzącego słońca należy do najbardziej charakterystycznych obrazów polskiej wsi.
Jednocześnie nie wolno zapominać, że bocian odgrywa istotną rolę w ekosystemie – jako drapieżnik utrzymuje równowagę biologiczną, żywiąc się gryzoniami, owadami i płazami. Jego obecność to wskaźnik jakości środowiska. Im więcej bocianów, tym zdrowsze nasze otoczenie.
W Pomorzu Zachodnim bocian biały nie jest tylko ptakiem – to sąsiad, towarzysz codzienności, część lokalnej tożsamości. W gminach takich jak Choszczno, Dębno, Police, Pyrzyce, Gryfino wiele rodzin zna konkretne bocianie gniazda i śledzi losy kolejnych lęgów. Są szkoły, które prowadzą własne „bocianie kroniki”, są dzieci, które z niecierpliwością wypatrują pierwszego przylotu. To związek głęboki i emocjonalny, ale też oparty na szacunku do natury.
Dlatego właśnie tytuł Zwierzęcia Roku to szansa, by spojrzeć na bociana na nowo – nie tylko przez pryzmat tradycji, ale też nowoczesnej ochrony przyrody. Być może potrzebne będą nowe platformy lęgowe, większa edukacja ekologiczna w szkołach, lepsze zarządzanie przestrzenią rolną. Ale wszystko zaczyna się od świadomości. I od uznania, że bocian to nie tylko ozdoba nieba i dachów, ale pełnoprawny mieszkaniec regionu, z którym dzielimy los tej ziemi.
