Szczecin po raz kolejny znalazł się wśród liderów pod względem jakości życia. W najnowszym Friendly City Index uplasował się na pierwszym miejscu w Polsce i drugim w Europie Środkowo-Wschodniej w kategorii miast średniej wielkości. To znaczący sukces, który pokazuje, że stolica Pomorza Zachodniego coraz skuteczniej zbliża się do koncepcji tzw. miasta 15-minutowego.
Idea miasta 15-minutowego zakłada, że wszystkie najważniejsze usługi i codzienne potrzeby – od pracy, edukacji i zakupów, po opiekę zdrowotną czy rekreację – powinny być dostępne w ciągu maksymalnie piętnastu minut podróży pieszo, rowerem lub transportem publicznym. Taka wizja urbanistyki zdobywa popularność na całym świecie, ponieważ sprzyja zdrowiu mieszkańców, ogranicza korki i emisje, a także buduje bardziej zrównoważone środowisko życia.
Badania obejmujące dziewięć krajów regionu pokazały, że w 48 największych miastach Europy Środkowo-Wschodniej większość mieszkańców nadal potrzebuje co najmniej 30 minut, aby dotrzeć do swoich codziennych celów. Szczecin na tym tle wypada wyjątkowo dobrze – aż 40,6 procent mieszkańców deklaruje, że wystarcza im kwadrans, by dotrzeć do szkoły, pracy, sklepu czy miejsca spędzania wolnego czasu.
Szczecin na tle innych polskich miast
Porównując wyniki największych polskich miast, różnice są wyraźne. W Warszawie jedynie 15,8 procent mieszkańców mieści swoje codzienne podróże w 15 minut, we Wrocławiu 26,8 procent, a w Krakowie nieco ponad 30 procent. Tymczasem w Szczecinie wynik przekroczył 40 procent, co plasuje miasto zdecydowanie powyżej średniej.
Ten rezultat sprawił, że Szczecin znalazł się na podium w Europie Środkowo-Wschodniej, tuż za chorwackim Splitem, który został liderem w kategorii miast średniej wielkości.
Miasto przyjazne różnym pokoleniom
Analiza wyników pokazała także ciekawe różnice pokoleniowe. Najmłodsi mieszkańcy polskich miast – osoby w wieku 18–24 lata – najczęściej realizują codzienne podróże w granicach 15 minut. W przypadku seniorów sytuacja wygląda gorzej: zaledwie co piąty mieszkaniec powyżej 65 roku życia mieści się w tym czasie. To grupa, która najrzadziej korzysta z samochodu, a częściej wybiera komunikację publiczną – niestety, często mniej dopasowaną do ich potrzeb.
Wskazuje to na jedno z kluczowych wyzwań dla samorządów: tworzenie takiej infrastruktury miejskiej, która nie tylko sprzyja mobilności młodych i aktywnych, ale także wspiera osoby starsze i mniej mobilne.
Wysoka pozycja Szczecina w rankingu to nie tylko prestiż dla miasta, ale również szansa dla całego obszaru metropolitalnego i regionu. Dla mieszkańców sąsiednich gmin, którzy codziennie dojeżdżają do pracy, szkół czy instytucji w Szczecinie, oznacza to lepszy dostęp do usług i bardziej spójną infrastrukturę transportową. Krótsze czasy dojazdu, rozwój komunikacji publicznej i poprawa jakości przestrzeni miejskiej mogą pozytywnie wpłynąć na komfort życia także poza granicami miasta. W dłuższej perspektywie Szczecin, jako silny ośrodek 15-minutowego miasta, może stać się centrum rozwoju całego regionu, przyciągając inwestycje i zwiększając atrakcyjność Pomorza Zachodniego jako miejsca do życia i pracy.
Europa Środkowo-Wschodnia pod lupą
Friendly City Index, tworzony na podstawie międzynarodowej ankiety, bada jakość życia w 54 miastach dziewięciu krajów regionu. Analizowane są m.in. dostępność transportu publicznego, infrastruktury pieszej i rowerowej, terenów zielonych oraz podstawowych usług.
W tegorocznym zestawieniu najlepiej wypadły mniejsze miasta, które z racji kompaktowej zabudowy naturalnie sprzyjają krótszym podróżom. Przykłady Zadaru, Osijeka czy Preszowa pokazują, że mieszkańcy niewielkich ośrodków częściej mogą realizować codzienne potrzeby w promieniu kwadransa. Jednak przykład Szczecina pokazuje, że również większe miasta – jeśli są odpowiednio planowane – mogą stawać się coraz bardziej „przyjazne 15 minutom”.
Sukces, który zobowiązuje
Dla Szczecina wysokie miejsce w rankingu to nie tylko powód do dumy, ale także zobowiązanie do dalszego rozwoju w duchu miasta 15-minutowego. To potwierdzenie, że dotychczasowe inwestycje w infrastrukturę transportową, przestrzeń publiczną i lokalne usługi przynoszą efekty, ale także wyzwanie – aby kolejne działania odpowiadały na potrzeby wszystkich mieszkańców, niezależnie od wieku i stylu życia.
Szczecin, będąc liderem w Polsce i jednym z liderów regionu, udowadnia, że nowoczesne i wygodne miasto nie musi być odległą wizją, ale może stawać się codziennością jego mieszkańców.
